Bazı Alacakların 6552 Sayılı Kanun Kapsamında Yeniden Yapılandırılmasına Dair Genel Tebliğ (Seri No: 3)

BAZI ALACAKLARIN 6552 SAYILI KANUN KAPSAMINDA YENIDEN

YAPILANDIRILMASINA DAIR GENEL TEBLIG (SERI NO: 3)

Bilindigi üzere, 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayili Is Kanunu ile Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasi ile Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasina Dair Kanunun 73 üncü maddesinin onyedinci fikrasinda, “Bakanlar Kurulu, bu maddede öngörülen basvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar, yabanci ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, Ekonomi Bakanligi tarafindan olaganüstü politik riskin gerçeklestigi tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumlari 213 sayili Kanunun 13 üncü maddesine göre mücbir sebep hâli kabul edilenlerin, bu Kanun kapsaminda alacaklari yapilandirilan alacakli idarelere mücbir sebep hâllerinin devam ettigi süre içinde ödemeleri gereken taksitlerin ödeme süreleri ile 213 sayili Kanunun 15 inci maddesine göre dogal afet nedeniyle mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerdeki dairelere (alacakli idarelere) dogal afetin vukuu tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, mücbir sebep hâlinin bitim tarihini takip eden aydan baslamak üzere topluca veya ayri ayri bir yila kadar uzatmaya yetkilidir.” hükmü yer almaktadir.

Bu hüküm ile Bakanlar Kuruluna, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayili Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesine göre dogal afet nedeniyle Bakanligimiz tarafindan mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere (münhasiran bu yerlerdeki dairelere) borçlu olan mükelleflerin 6552 sayili Kanun kapsaminda yapilandirilan borçlarinin taksit ödeme sürelerini mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan baslamak üzere topluca veya ayri ayri bir yila kadar uzatma hususunda yetki verilmistir.

Diger taraftan, 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayili Bazi Alacaklarin Yeniden Yapilandirilmasi ile Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanunu ve Diger Bazi Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanunun 168 inci maddesinde de 6111 sayili Kanunun Birinci, Ikinci, Üçüncü ve Dördüncü Kisimlari kapsaminda yapilandirilan borçlarin taksit ödeme sürelerini, mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan baslamak üzere topluca veya ayri ayri bir yila kadar uzatma hususunda Bakanlar Kurulu yetkili kilinmistir.

6111 ve 6552 sayili Kanunlarda, Bakanlar Kuruluna verilen bu yetki Artvin iline bagli Arhavi, Borçka ve Hopa ilçelerinde 24/8/2015 tarihinde meydana gelen dogal afet nedeniyle Bakanligimiz tarafindan mücbir sebep hali ilan edilen yerler esas alinarak 11/9/2015 tarihli ve 2015/8101 sayili Bakanlar Kurulu Karari (Bu Tebligde BKK olarak anilacaktir.) ile kullanilmistir.

Bu Tebligde, BKK ile yapilan düzenleme kapsaminda, Artvin iline bagli Arhavi, Borçka ve Hopa ilçelerinde bulunan vergi dairelerince 6111 sayili Kanuna ve 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesine göre yapilandirilan borçlarin mücbir sebep halinin basladigi ve sona erdigi döneme rastlayan taksitlerin ödeme sürelerine yönelik açiklamalara yer verilmektedir.

I – 6111 SAYILI KANUN ILE 6552 SAYILI KANUNUN 73 ÜNCÜ MADDESI KAPSAMINDAKI TAKSITLERIN ÖDEME SÜRELERINI UZATAN HALLER

6111 sayili Kanunun 168 inci maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onyedinci fikrasina göre, 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinden yararlanan borçlularin, taksit ödeme sürelerinin Bakanlar Kurulunca uzatilabilmesi için bu borçlularin 213 sayili Kanunun verdigi yetkiye istinaden Bakanligimiz tarafindan dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere borçlu bulunmasi gerekir.

II – MALIYE BAKANLIGI TARAFINDAN DOGAL AFET NEDENIYLE MÜCBIR SEBEP HALI ILAN EDILEN YERLER VE SÜRELER

6111 sayili Kanunun yayimlandigi 25/2/2011 tarihi ile 6552 sayili Kanunun yayimlandigi 11/9/2014 tarihinden sonra Artvin iline bagli Arhavi, Borçka ve Hopa ilçelerinde 24/8/2015 tarihinde meydana gelen dogal afet nedeniyle Bakanligimiz tarafindan, 213 sayili Kanunun 13 üncü ve 15 inci maddelerine istinaden, bu ilçelerin genelinde 24/8/2015-29/2/2016 tarihleri arasinda (bu tarihler dâhil) mücbir sebep hali ilan edilmistir.

Dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere 6111 sayili Kanunun Birinci, Ikinci, Üçüncü ve Dördüncü Kisimlari ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda taksitlendirilmis borcu bulunanlarin, bu dairelere olan taksitlerinin ödeme süreleri BKK ile yeniden belirlenmistir. Dolayisiyla, BKK ile yapilan bu düzenleme, dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerin disinda bulunan dairelere 6111 sayili Kanun ve 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda ödenmesi gereken taksitleri kapsamamaktadir.

Bu itibarla, 6111 sayili Kanun ve 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda birden fazla daireye taksitlendirilmis borcu bulunanlarin, dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere olan taksitlerinin ödeme süreleri BKK’ya göre uzatildigi halde, bu yerlerin disindaki dairelere olan taksitlerinin ödeme sürelerinin uzatilmasi yasal olarak mümkün degildir.

Örnek 1 – Artvin ili Hopa Vergi Dairesine ve Bolu ili Gerede Vergi Dairesine olan borçlari 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda yapilandirilmis olan borçlunun, Hopa Vergi Dairesine olan borçlarinin taksit ödeme süreleri BKK geregince uzatilmis olmasina ragmen, dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelerden olmayan Gerede Vergi Dairesine olan borçlarinin taksit ödeme süreleri uzatilmamistir.

III – TAKSIT ÖDEME SÜRELERININ YENIDEN BELIRLENMESI

BKK’nin 3 üncü maddesinin birinci fikrasiyla, dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere borçlu olanlarin, mücbir sebep halinin basladigi tarih ile mücbir sebep halinin sona erdigi tarih arasina rastlayan taksitlerinin (ödeme süresinin son günü mücbir sebep halinin sona erdigi tarihe rastlayan taksitler dâhil) ödeme süreleri;

a) Birincisi, mücbir sebep halinin sona erdigi tarihi izleyen ayda,

b) Sonrakiler ise birinci taksitin ödenmesi gereken ayi takip eden ikiser aylik dönemler halinde birbirini izleyecek sekilde

ödenmek üzere uzatilmistir.

Bu itibarla, Artvin iline bagli Arhavi, Borçka ve Hopa ilçelerinde 24/8/2015 tarihinde meydana gelen dogal afet nedeniyle Bakanligimiz tarafindan, bu ilçelerin genelinde 24/8/2015-29/2/2016 tarihleri arasinda (bu tarihler dâhil) mücbir sebep hali ilan edildiginden mücbir sebep halinin sona erdigi 29/2/2016 tarihi esas alinarak taksit ödeme süreleri yeniden belirlenir.

Örnek 2 – Artvin ili Arhavi Malmüdürlügü mükellefi (A), bu vergi dairesine olan borçlarini 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda yapilandirarak 9 esit taksitte ödeme seçenegini tercih etmis olup, mücbir sebep halinin baslangiç tarihi olan 24/8/2015 tarihi itibariyla mükellef madde hükümlerini ihlal etmemistir.

Buna göre, mükellef (A)’nin mücbir sebep halinin baslangiç ve bitis (24/8/2015-29/2/2016) tarihleri arasina rastlayan taksitlerinin yeni ödeme süreleri asagidaki sekilde olusur.

Bu itibarla, mükellef (A)’nin Agustos 2015, Ekim 2015, Aralik 2015, Subat 2016 aylarinda ödenmesi gereken 5, 6, 7 ve 8 inci taksitlerin ödeme süreleri, mücbir sebep halinin sona erdigi Subat 2016 ayini takip edecek sekilde yeniden belirlenmistir.

IV – BKK ILE ÖDEME SÜRESI UZATILAN TAKSITLERIN 6111 SAYILI KANUNUN 19 UNCU MADDESI ILE 6552 SAYILI KANUNUN 73 ÜNCÜ MADDESININ ONUNCU FIKRASI KARSISINDAKI DURUMU

Bilindigi üzere, 6111 sayili Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fikrasinin (a) bendinde, “Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yilinda iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarinin son taksiti izleyen ayin sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayili Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammi oraninda hesaplanacak geç ödeme zammi ile birlikte ödenmesi sartiyla bu Kanun hükümlerinden yararlanilir. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen sekilde de ödenmemesi veya bir takvim yilinda ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde matrah ve vergi artirimina iliskin hükümler sakli kalmak kaydiyla bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakki kaybedilir. Bu hüküm her bir madde ve alacakli idareler açisindan taksitlendirilen alacaklar için ayriayri uygulanir.” hükmü yer almaktadir.

Ayrica, 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendinde, “Bu maddeye göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yilinda iki veya daha az (2014 takvim yili için bir) taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarinin son taksiti izleyen ayin sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayili Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammi oraninda hesaplanacak geç ödeme zammi ile birlikte ödenmesi sartiyla bu madde hükümlerinden yararlanilir. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen sekilde de ödenmemesi veya bir takvim yilinda ikiden fazla (2014 takvim yili için birden fazla) taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakki kaybedilir. Bu hüküm alacakli tahsil daireleri açisindan taksitlendirilen alacaklar için ayri ayriuygulanir.” hükmüne yer verilmistir.

Bu hükümlere göre, 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda ödenmesi gereken taksitlerin bir takvim yilinda en fazla iki defa (6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda 2014 takvim yili içinde ödenmesi gereken taksitler için en fazla bir defa) ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarinin borçlunun basvuru sirasinda tercih ettigi taksitlendirme süresinin son taksitini izleyen ayin sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayili Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammi oraninda hesaplanacak geç ödeme zammi ile birlikte ödenmesi sartiyla bu taksitler için de Kanun hükümlerinden yararlanilir.

6111 sayili Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasi hükmü, BKK ile uzatilan taksitler için de uygulanir. BKK ile ödeme süresi uzatilan taksitlerden sonuncusunun ödeme süresinin son gününün, 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinden yararlanmak için yapilan basvuru ile tercih edilen taksit seçenegine göre ödenmesi gereken son taksitin ödeme süresinden sonraki bir tarihe rastlamasi halinde, 6111 sayili Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendi uygulamasinda BKK ile ödeme süresi uzatilan en son taksit esas alinir.

Bu durumda, mücbir sebep hali nedeniyle ödeme süresi uzamamis olan taksitlerin 6111 sayili Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendine göre geç ödeme zammiyla birlikte ödenebilecegi sürenin tayininde de BKK ile ödeme süresi uzatilan en son taksit esas alinir.

Diger taraftan, ödeme süreleri mücbir sebep halinin basladigi tarihten öncesine rastlayan, dolayisiyla ödeme süresi degismemis olan taksitlerin, geç ödeme zammi ile birlikte ödenmesi durumunda tahsili gereken geç ödeme zamminin hesabinda mücbir sebep halinin devam ettigi sürenin bir etkisi bulunmamaktadir. Bir baska anlatimla, bu taksitler için mücbir sebep halinin devam ettigi sürelere de geç ödeme zammi hesaplanir.

BKK ile mücbir sebep halinin baslangiç ve bitis tarihleri arasina rastlayan 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsamindaki taksitlerin ödeme süreleri uzadigindan, borçlularin ödeme süresi uzayan taksitlerini süresinde ödememeleri halinde, taksitlerin BKK ile belirlenen ödeme süreleri esas alinarak 6111 sayili Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendi hükmü geregince geç ödeme zammi hesaplanir.

Bu nedenle, BKK ile ödeme süresi uzatilan taksitlerden, BKK’nin yürürlügünden önce, 6111 sayili Kanunun 19 uncu maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendi hükmüne göre ödenen taksitler için tahsil edilmis olan geç ödeme zammi, borçlunun öncelikle diger taksitlerine mahsup edilmek üzere red ve iade edilir.

BKK ile yapilan ödeme süresi uzatimindan borçlularin yararlanabilmeleri için mücbir sebep halinin baslangiç tarihi olan 24/8/2015 tarihinden önce 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi hükümlerinin ihlal edilmemis olmasi gerekir.

Yukarida yapilan açiklamalar çerçevesinde, Örnek 2’deki mükellefin ödeme alternatiflerine göre BKK karsisindaki durumu asagida degerlendirilmistir.

a) Mükellef (A)’nin mücbir sebep halinin basladigi 24/8/2015 tarihi itibariyla Arhavi Malmüdürlügüne olan yapilandirilmis borçlarindan 2015 takvim yilina iliskin ilk üç taksitini (Subat, Nisan, Haziran) ödememis olmasi halinde, bu taksitler için BKK ile herhangi bir süre uzatimi söz konusu olmadigindan, 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendi hükmüne göre maddeden yararlanma hakki kaybedilmis olur.

b) Mükellef (A), 2 nci taksiti süresinde ödedigi halde, 3 ve 4 üncü taksitleri ödememistir. Böyle bir durumda, 2nci taksit süresinde ödendiginden ve 5 inci taksitin de ödeme süresi BKK ile uzatildigindan, 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendi kapsaminda mükellefin 2015 takvim yilinda süresinde ödenmeyen iki taksiti olacaktir. Dolayisiyla, mükellefin BKK’nin yayimlandigi tarih itibariyla 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinden yararlanma hakki devam eder.

c) Mükellef (A), Ocak 2015 ayinda ödemesi gereken 1 inci taksiti süresinde ödememistir. Mükellef (A)’ninbasvuru sirasinda tercih ettigi taksit seçenegine göre, son taksitin (9 uncu taksit) ödeme süresi Nisan 2016 ayi olmasina ragmen BKK ile 8 inci taksitin ödeme süresi Eylül 2016 ayi olarak yeniden belirlenmistir. Buna göre, mükellef (A), süresinde ödenmeyen 1 inci taksitini Ekim 2016 ayi sonuna kadar geç ödeme zammi ile birlikte ödemesi halinde, bu taksit için de 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi hükümlerinden yararlanabilir.

ç) Mükellef (A), 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda yapilandirilmis borcunun 1, 2 ve 3 üncü taksitlerini süresinde ödedigi halde, 4 ve 5 inci taksitlerini süresinden sonra 8/9/2015 tarihinde geç ödeme zammi ile birlikte ödemistir. BKK ile 5 inci taksitin ödeme süresinin uzatilmasi nedeniyle, bu taksite iliskin ödenmis olan geç ödeme zamminin mükellefin diger taksitlerine mahsubu gerekir. Ancak, 4 üncü taksitin ödeme süresi BKK ile uzamadigindan bu taksite iliskin tahsil edilen geç ödeme zamminin red ve iadesi söz konusu olmaz.

d) Mükellef (A)’nin 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda ödemesi gereken 5, 6, 7 ve 8 inci taksitlerinin ödeme süreleri BKK ile yeniden belirlendiginden, 2016 takvim yilinda bu mükellef tarafindan toplam bes (5, 6, 7, 8, 9 uncu taksitler) taksit ödemesi yapilir. Böyle bir durumda, 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onuncu fikrasinin (a) bendi geregince bir takvim yilinda iki taksit ödememe halinin tespitinde her bir taksit ayri ayridegerlendirilir.

V – DIGER HUSUSLAR

a) BKK ile 6111 sayili Kanun veya 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsaminda yapilandirilan ve mücbir sebep hallerinin devam ettigi süre içinde ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri yeniden belirlenmis olup, anilan Kanunlarda yer alan basvuru sürelerinde herhangi bir degisiklik yapilmamistir. Bu nedenle, 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi hükümlerinden yararlanmak üzere süresinde basvuru yapmayan borçlularin BKK ile yapilmis düzenlemelerden yararlanmasi söz konusu olmaz.

b) 6111 sayili Kanunun 18 inci maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin dokuzuncu fikrasina istinaden basvuru sirasinda tercih edilen taksit sayisi esas alinarak katsayi hesaplanmaktadir. BKK ile taksitlerin ödeme sürelerinin yeniden belirlenmesi katsayi hesabini etkilememektedir. Dolayisiyla, taksitlerin ödeme sürelerinin uzatilmasi basvuru sirasinda tercih edilmis taksit sayisini degistirmediginden, tercih edilen taksit sayisina göre hesaplanmis katsayilarda da herhangi bir degisiklik yapilmaz.

c) 6111 sayili Kanunun 168 inci maddesi ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesinin onyedinci fikrasi kapsaminda dogal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere borçlu olanlarin, anilan Kanunlar kapsaminda ödenmesi gereken taksitlerinin ödeme sürelerinin uzatilmasi mümkün olup, bunun disinda 213 sayili Kanunun 13 üncü maddesinde sayilan diger mücbir sebep halleri nedeniyle 6111 sayili Kanun ile 6552 sayili Kanunun 73 üncü maddesi kapsamindaki taksitlerin ödeme sürelerinin uzatilmasi Kanunen mümkün degildir.

Teblig olunur.